Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Giống như phần còn lại của thế giới lao động, thật khó để hình dung hoạt động kiểm toán sẽ ở đâu nếu không có công nghệ cho phép tiến hành quá trình kiểm toán từ xa. Tác động quan trọng nhất của COVID-19 đối với các kiểm toán viên độc lập và khách hàng của họ là sự tăng tốc trong việc tiếp nhận công nghệ. Andrew Marks, giám đốc kiểm toán tại William Buck, Melbourne, cho biết: “Công nghệ đã được sử dụng một cách có ý nghĩa trong nghề kiểm toán và sự tự động hóa nhiều hơn đã xuất hiện trước COVID-19. “Bây giờ, chúng tôi đang thấy một sự thay đổi lớn trong việc sử dụng công nghệ, điều này sẽ được phản ánh trong cách tiếp cận của chúng tôi đối với các cuộc kiểm toán trong thực tế hậu COVID-19.” Marks tin rằng các công cụ công nghệ, bao gồm các dịch vụ điện toán đám mây và phân tích dữ liệu, đã được chứng minh là hữu ích trong việc hỗ trợ kiểm toán viên tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của họ. Ông nói: “Hiện chúng tôi có phần mềm dựa trên đám mây cho phép khách hàng tải lên tài liệu. “Chúng tôi cũng có các cuộc họp qua Skype hoặc Zoom với khách hàng trong suốt quá trình kiểm toán để thảo luận về việc mọi thứ đang tiến triển như thế nào. Những công cụ này cho phép chúng tôi thực hiện kiểm toán từ xa một cách hiệu quả. ”
Nick Walker, Partner kiểm toán tại HLB Mann Judd, bày tỏ suy nghĩ tương tự. Walker nói: “May mắn thay, quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của HLB Mann Judd đã xảy ra trước khi dịch bùng phát. “Chúng tôi đang làm việc từ xa và có sẵn công nghệ cần thiết, vì vậy đối với chúng tôi, điều đó không tạo ra nhiều khác biệt.” Marks lưu ý rằng các kiểm toán viên sẽ đương đầu với khó khăn lớn nếu không có cơ sở hạ tầng công nghệ ngày nay. Marks nói: “Vài năm trước, chúng tôi không có khả năng công nghệ như ngày nay. Khi đó, “các chuyên gia kiểm toán đã gặp phải rất nhiều khó khăn khi làm việc tại nhà.”
An ninh mạng: Giữ an toàn trên mạng
Tội phạm mạng được cho là đang gia tăng trong thời kỳ đại dịch. Do đó, để duy trì các tiêu chuẩn, một vấn đề mấu chốt đang ngày càng trở lên quan trọng hơn bao giờ hết là an ninh mạng. “Bạn phải luôn luôn sẵng sàng có các biện pháp kiểm soát. Mark Hucklesby, Partner và giám đốc kỹ thuật quốc gia tại Grant Thornton, New Zealand, cho biết mọi thứ nên được mã hóa, đặc biệt nếu bạn xử lý dữ liệu mật của khách hàng. Hucklesby nói: “Chúng tôi phải hiểu cách dữ liệu khách hàng được quản lý và bảo mật trên toàn bộ mạng của khách hàng. “Đặc biệt là khi phần mềm điện toán đám mây được sử dụng.”
Những quan điểm này cũng được chia sẻ bởi Shaun Steenkamp, Partner tài chính tại Ngân hàng Quốc gia Australia (NAB). Steenkamp nói: “Mọi người dường như sử dụng phần mềm điện toán đám mây. “Nhưng bạn không thể đưa thông tin chi tiết về tài khoản ngân hàng của khách hàng lên đám mây mà chưa có sẵn các biện pháp kiểm soát và an ninh mạng”. Các tổ chức cần biết cách dữ liệu của họ được xử lý bên ngoài văn phòng của họ – khi nhân viên làm việc tại nhà, có thể sử dụng các thiết bị cá nhân. Steenkamp nói: “Duy trì tuân thủ quy định về bảo mật dữ liệu là một thách thức có thể được giải quyết.
Vì việc sử dụng công nghệ điện toán đám mây đã trở thành không thể thiếu trong hoạt động hành nghề kế toán và cũng như của các khách hàng, điều quan trọng là các tổ chức phải giới thiệu các chương trình nâng cao nhận thức về an ninh mạng cho nhân viên và phải có các kế hoạch ứng phó an ninh mạng được xác định trước cho các cuộc tấn công mạng bất ngờ hoặc sự cố. Những công ty kiểm toán thiếu các biện pháp an ninh mạng hiệu quả sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất lòng tin của khách hàng đồng thời có nguy cơ ngày càng tăng về việc truy cập trái phép vào dữ liệu và các hành động pháp lý tiềm ẩn.
Trở ngại đối với cuộc kiểm toán
Các kiểm toán viên phụ thuộc nhiều vào khách hàng để cấp quyền truy cập vào dữ liệu cần thiết cho cuộc kiểm toán. Walker đồng ý rằng sự cần thiết phải làm việc từ xa bằng cách sử dụng công nghệ đã thay đổi cách thức tiến hành kiểm toán. Ông nói: “Hiện tại, khách hàng cần phải đảm bảo rằng họ đã tải thông tin của họ lên cổng thông tin của chúng tôi để chúng tôi có thể truy cập thông tin đó. Đó là một trong những lý do mà Văn phòng Kiểm toán Quốc gia Úc (ANAO) đã liên hệ với khách hàng để đảm bảo các kiểm toán viên của ANAO có quyền truy cập từ xa vào dữ liệu. “Tổng Kiểm toán đã gửi thư cho các Giám đốc điều hành của các khách hàng nói rằng các yêu cầu về báo cáo tài chính là quan trọng hơn bao giờ hết. "ANAO phải đảm bảo rằng họ nhận được thông tin được đưa vào báo cáo tài chính một cách chính xác."
Walker xác định các vấn đề khác liên quan đến tính khả dụng của dữ liệu và tính toàn vẹn của dữ liệu. Khách hàng có xu hướng đổ lỗi mọi thứ cho COVID-19. Doanh thu đi xuống – đổ lỗi cho COVID-19. Dữ liệu không có sẵn – đổ lỗi cho COVID-19. Vào những thời điểm này, điều quan trọng là các Partner kiểm toán và các nhà quản lý phải thúc đẩy nhân viên kiểm toán đánh giá xem liệu COVID-19 có thực sự là lý do cho những gì khách hàng cho là vấn đề hay không.“Nếu COVID-19 trở thành lý do, nhân viên kiểm toán cần phải kiểm tra tác động của nó đã, đang hoặc sẽ có đối với khách hàng. Vấn đề chính là không bỏ qua mọi thứ đã xảy ra trong chín tháng đầu năm tài chính.” Về vấn đề cung cấp dữ liệu, Walker cho biết nhân viên của ông không gặp phải các vấn đề lớn với khách hàng – đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ hơn – sử dụng phần mềm như XERO, MYOB hoặc QuickBooks. "Họ có thể cung cấp dữ liệu của họ gần như ngay lập tức thông qua các nền tảng này."
Nhóm của Walker nhận thấy rằng việc xem xét các kiểm soát chung về công nghệ thông tin (ITGC) phải bị hoãn lại trong một số trường hợp vì bộ phận ITGC của các doanh nghiệp khách hàng đang bận rộn thiết lập cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin từ xa. Walker nói: “Đó là điều chúng tôi mong đợi sẽ xảy ra. Về việc trì hoãn các cuộc kiểm toán, Peter Kerr, giám đốc điều hành của Nhóm Dịch vụ Kiểm toán Đảm bảo tại ANAO, cho biết thêm rằng virus đã gây gián đoạn một số cuộc kiểm toán, đặc biệt là kiểm toán hoạt động. Kerr nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân biệt giữa các cuộc kiểm toán sắp hoàn thành và các cuộc kiểm toán đã bắt đầu gần đây hơn. Kerr nói: “Các cuộc kiểm toán đang diễn ra và sắp hoàn tất, có thể tiến hành và kết thúc nếu chúng tôi có tất cả thông tin cần thiết”. “Nhưng đối với các cuộc kiểm toán đang diễn ra giữa chừng, Tổng Kiểm toán đã yêu cầu tạm dừng ít nhất một tháng, trừ trường hợp khách hàng hài lòng để ANAO tiếp tục thì chúng tôi có thể. Nhưng điều này được đánh giá theo từng trường hợp cụ thể. Một số cơ quan bị tác động nhiều hơn những cơ quan khác ”. Kerr nói: “Tất cả mọi thứ điều được xem xét, các cuộc kiểm toán cần phải tiếp tục. Để tạo điều kiện cho tính liên tục của kiểm toán, ANAO đang trao đổi với các cơ quan về việc họ bị COVID-19 tác động như thế nào và điều đó ảnh hưởng như thế nào đến kiểm soát nội bộ của các cơ quan. Ông nói: “Điều quan trọng là phải có những cuộc thảo luận này vào lúc này.
Hucklesby cho biết thêm rằng việc kéo dài thời hạn nộp báo cáo tài chính tạo ra các vấn đề hoạt động rất lớn đối với giai đoạn cuối của cuộc kiểm toán. “Bởi vì người ta có thể phải đánh giá lại việc kiểm tra mức độ suy giảm đã được thực hiện trước đây, nhưng lần này các giả định đã thay đổi. Với thời hạn báo cáo vẫn còn chưa rõ ràng, ông tin rằng việc gia hạn sẽ trở thành một vấn đề cấp bách. "Câu hỏi mà mọi người đang đánh giá trong các cuộc kiểm toán trước ngày 30 tháng 6 năm 2020 là:" Chúng tôi có đủ quyền tiếp cận với các chuyên gia tài chính doanh nghiệp để hoàn thành các phân tích mô hình và độ nhạy cần thiết trong khung thời gian đó, bất chấp việc gia hạn ngày nộp báo cáo không? "
Mặc dù công nghệ có thể cho phép thực hiện kiểm toán từ xa, nhưng tác động của COVID-19 đối với các báo cáo tài chính đòi hỏi những xét đoán nghề nghiệp đầy thách thức đối với kiểm toán viên và khách hàng của họ. Đáp lại, các cơ quan quản lý doanh nghiệp và sàn giao dịch chứng khoán trên toàn cầu, bao gồm ASIC, ASX, NZ FMA và NZX, đã gia hạn thời hạn nộp báo cáo để cung cấp cho người lập và kiểm toán viên thêm thời gian để thông qua các xét đoán đó nhằm phê duyệt báo cáo tài chính và báo cáo kiểm toán tương ứng
Theo Dr Jana Schmitz, CPA Australia