Ngân hàng Nhà nước (NHNN) yêu cầu các ngân hàng thương mại đồng bộ quy định mở tài khoản, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam.
Các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ xây dựng các giải pháp tạo thuận lợi thực chất cho nhà đầu tư quốc tế.
Ngày 23/9/2025, NHNN đã ban hành Công văn số 8299/NHNN-QLNH gửi các ngân hàng thương mại và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, yêu cầu nghiêm túc triển khai quy định liên quan đến việc mở và sử dụng tài khoản của nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam.
Công văn số 8299/NHNN-QLNH được ban hành ngày 23/9.
Theo đó, NHNN nhấn mạnh các tổ chức tín dụng nghiên cứu và cập nhật các quy định mới tại Thông tư số 03/2025/TT-NHNN ngày 29/4/2025 của NHNN quy định về mở và sử dụng tài khoản bằng đồng Việt Nam để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và Thông tư số 25/2025/TT-NHNN ngày 31/8/2025 của NHNN quy định quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư nước ngoài vào Việt Nam để triển khai thực hiện (sửa đổi, bổ sung Thông tư 17/2024/TT-NHNN).
Thông tư số 03/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 16/6/2025 đã đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản đầu tư gián tiếp. Cụ thể, nhà đầu tư nước ngoài không còn phải hợp pháp hóa lãnh đối với hồ sơ mở tài khoản đầu tư gián tiếp, giúp rút ngắn thời gian mở tài khoản từ vài tháng xuống còn vài ngày.
Đồng thời, các tổ chức tín dụng phải khẩn trương triển khai đồng bộ các quy định tại Thông tư số 03/2025/TT-NHNN ngày 29/4/2025 và Thông tư số 25/2025/TT-NHNN ngày 31/8/2025 nhằm bảo đảm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư nước ngoài khi mở, quản lý và sử dụng tài khoản đầu tư gián tiếp tại Việt Nam theo đúng quy định pháp luật.
Về bản chất, đây là bước đi quan trọng để mở đường cho các ngân hàng lưu ký triển khai dịch vụ thanh toán bù trừ, cho phép giao dịch không cần ký quỹ 100% tiền mặt, tiến tới mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP), điều kiện gần như bắt buộc trong quá trình nâng hạng.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, Công văn số 8299/NHNN-QLNH được xem là tín hiệu tích cực, đồng thời là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm của Chính phủ và NHNN trong việc tháo gỡ rào cản cuối cùng nhằm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam theo tiêu chuẩn FTSE Russell.
Đây không chỉ là một chỉ thị mang tính hành chính, mà còn là mệnh lệnh hành động, trực tiếp xử lý vấn đề “ký quỹ trước giao dịch” (pre-funding) – nút thắt lớn nhất đã cản trở tiến trình nâng hạng trong nhiều năm qua.
Công văn này tạo ra tác động mạnh mẽ đối với triển vọng nâng hạng ở ba khía cạnh chính. Trước hết, văn bản đã “đánh thẳng” vào rào cản pre-funding. Lâu nay, FTSE Russell nhiều lần khuyến nghị loại bỏ yêu cầu nhà đầu tư nước ngoài phải có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh mua chứng khoán, bởi điều này đi ngược thông lệ quốc tế về “Giao hàng và Thanh toán đồng thời” (Delivery versus Payment – DvP), làm giảm hiệu quả sử dụng vốn.
Thông tư số 25/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ 31/8/2025 nới lỏng thủ tục pháp lý đối với hồ sơ nhận diện khách hàng, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài không cư trú trong hoạt động đầu tư gián tiếp; cho phép sử dụng hệ thống SWIFT trong việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở tài khoản ngoại tệ bằng phương tiện điện tử và không yêu cầu đối chiếu thông tin sinh trắc học khi giao dịch thanh toán điện tử.
Bên cạnh đó, Công văn số 8299/NHNN-QLNH thể hiện rõ ý chí chính trị và sự phối hợp liên ngành. Ngay trong phần mở đầu, văn bản đã nêu rõ mục tiêu là “thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về triển khai nhiệm vụ nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam”, cho thấy đây là nhiệm vụ mang tính quốc gia. Việc Phó Thống đốc NHNN trực tiếp ký ban hành, yêu cầu các ngân hàng “khẩn trương” và “nghiêm túc” triển khai, phản ánh quyết tâm và sự cấp bách của nhiệm vụ, đồng thời khẳng định vai trò phối hợp giữa NHNN, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong cải cách hạ tầng thị trường.
Công văn số 8299/NHNN-QLNH còn nhấn mạnh đến việc cải thiện trải nghiệm thực tế cho nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài vấn đề pre-funding, các thủ tục hành chính phức tạp, đặc biệt là thời gian mở tài khoản kéo dài, đã gây nhiều phiền hà.
Văn bản yêu cầu các ngân hàng khẩn trương triển khai đồng bộ để rút ngắn tối đa thời gian mở tài khoản, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư. Đây là giải pháp trực tiếp cải thiện tiêu chí “Dễ dàng tiếp cận thị trường” (Ease of Market Access), một yếu tố quan trọng trong đánh giá nâng hạng của FTSE Russell.