Nghị định sửa đổi bổ sung 3 nghị định về cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp với nhiều điểm mới khi được ban hành, kỳ vọng sẽ “thúc” nhanh hơn quá trình này trong giai đoạn tới.
Việc xử lý tài sản, công nợ của các doanh nghiệp nhà nước còn gặp nhiều khó khăn làm ảnh hưởng đến quá trình cổ phần hóa.
Quy định rõ ràng về xử lý tài sản, công nợ
Bộ Tài chính hiện đang xây dựng, hoàn thiện dự thảo nghị định sửa 3 nghị định về cổ phần hóa (CPH), thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp (DN), trong đó có sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và công ty TNHH một thành viên do Nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần.
Theo Bộ Tài chính, một trong những khó khăn làm chậm quá trình CPH DNNN thời gian qua được dư luận đề cập đến có liên quan đến việc xử lý tài sản, công nợ của các DNNN. Để khắc phục khó khăn này, dự thảo nghị định đã sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới.
Cụ thể, về xử lý tài sản, dự thảo nghị định quy định, đối với một số tài sản chuyên ngành của các DN CPH, mà việc tiếp cận tài sản để kiểm kê và đánh giá hiện trạng thực tế của tài sản không đảm bảo tính khả thi, hiệu quả, thì DN lập phương án kiểm kê và đánh giá hiện trạng thực tế của tài sản này, để báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu gửi lấy ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành, kỹ thuật có liên quan. Căn cứ ý kiến của các đơn vị trên, cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định phương án kiểm kê phù hợp và chịu trách nhiệm về kết quả kiểm kê.
Đối với công trình phúc lợi là nhà trẻ, nhà mẫu giáo, bệnh xá và các tài sản phúc lợi khác đầu tư bằng nguồn quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, thì chuyển giao cho tổ chức công đoàn tại công ty cổ phần (CTCP) quản lý, sử dụng để phục vụ tập thể người lao động trong CTCP theo đúng quy định của pháp luật. Trường hợp không có nhu cầu sử dụng các tài sản này, căn cứ ý kiến của tập thể người lao động và tổ chức công đoàn để ủy quyền cho DN tổ chức thanh lý, nhượng bán tài sản theo quy định. Nguồn thu từ thanh lý, nhượng bán tài sản sau khi trừ các chi phí có liên quan và nghĩa vụ thuế (nếu có), hoàn trả cho quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi.
Đối với nhà ở cán bộ, công nhân viên đầu tư bằng nguồn quỹ phúc lợi của DN, kể cả nhà ở được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước cấp, nếu DN không có nhu cầu sử dụng thì chuyển giao cho cơ quan quản lý nhà đất của địa phương để quản lý.
Đối với vấn đề xử lý công nợ, dự thảo nghị định quy định, trường hợp đến thời điểm xác định giá trị DN CPH mà vẫn còn một số khoản nợ phải thu có đầy đủ hồ sơ nhưng chưa được đối chiếu, xác nhận, thì chủ tịch công ty, hội đồng thành viên DN CPH phải giải trình rõ nội dung các khoản nợ. Đồng thời, phải xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan trong việc hoàn thành đối chiếu công nợ đến trước thời điểm DN CPH được cấp giấy chứng nhận đăng ký DN cổ phần lần đầu và báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, quyết định xác định trong giá trị DN theo giá trị đang theo dõi trên sổ sách kế toán. Cùng với đó, phải công bố công khai trong quyết định phê duyệt giá trị DN cũng như phương án CPH nội dung này làm cơ sở bán đấu giá cổ phần.
Tại thời điểm DN CPH được cấp giấy chứng nhận đăng ký DN cổ phần lần đầu, khi lập báo cáo tài chính để bàn giao sang CTCP, các khoản nợ đã làm thủ tục đối chiếu nhưng vẫn chưa đối chiếu được, thì chủ tịch công ty, hội đồng thành viên DN CPH có trách nhiệm chỉ đạo rà soát, xác định phân loại thành các khoản không có khả năng thu hồi và các khoản nợ phải thu còn lại để xử lý.
Bổ sung các quy định về sử dụng đất
Các vấn đề liên quan đến đất đai cũng được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo nghị định. Cụ thể, liên quan đến phương án sử dụng đất khi CPH, dự thảo nghị định quy định, căn cứ phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, phương án sử dụng đất theo quy định tại Nghị định số 118/2014/NĐ-CP đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nhu cầu sử dụng đất của DN khi CPH và thời điểm xác định giá trị DN, Ban chỉ đạo CPH chỉ đạo DN xây dựng phương án sử dụng đất khi CPH, bao gồm toàn bộ diện tích đất của DN CPH và các công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do DN CPH đầu tư 100% vốn điều lệ đang quản lý, sử dụng tính đến thời điểm xác định giá trị DN.
DN CPH báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu có văn bản gửi lấy ý kiến của các địa phương (nơi DN có diện tích đất đang quản lý, sử dụng) về phương án sử dụng đất khi CPH. Trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày nhận được đề nghị của cơ quan đại diện chủ sở hữu theo quy định, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải có ý kiến trả lời bằng văn bản về phương án sử dụng đất khi CPH.
Ngoài ra, dự thảo nghị định cũng quy định, trong thời hạn 1 tháng kể từ ngày nhận đủ ý kiến của các địa phương về phương án sử dụng đất khi CPH theo quy định, cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định phê duyệt phương án sử dụng đất khi CPH của DN và phải đảm bảo phương án được phê duyệt trước thời điểm quyết định công bố giá trị DN.
Kiểm điểm tổ chức, cá nhân chậm có ý kiến về phương án sử dụng đất UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chịu trách nhiệm có ý kiến về diện tích đất doanh nghiệp (DN) sẽ tiếp tục sử dụng khi cổ phần hóa và giá đất cụ thể đối với diện tích đất giao theo quy định của pháp luật về đất đai để làm cơ sở cho việc xác định giá trị DN theo quy định. Đồng thời, UBND tỉnh chịu trách nhiệm chỉ đạo tiến hành kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chậm có ý kiến chính thức về phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa, dẫn tới phải tổ chức xác định lại giá trị DN theo quy định. Việc chậm có ý kiến về phương án sử dụng đất của DN được xem xét là một căn cứ để đánh giá và phân loại cán bộ, công chức theo quy định của pháp luật về cán bộ công chức. |
Trích nguồn
Diệu Thiện