Việc lập và tổng hợp báo cáo tài chính nhà nước của Kho bạc Nhà nước phụ thuộc rất nhiều vào các thông tin tài chính do đơn vị dự toán cấp I cung cấp. Theo Kho bạc Nhà nước, để báo cáo tài chính nhà nước thật sự có chất lượng, là bức tranh tổng thể về tài chính, ngân sách nhà nước, việc đầu tiên và quan trọng nhất chính là nâng cao chất lượng thông tin đầu vào từ các đơn vị dự toán cấp I này.
Công chức Kho bạc Nhà nước Khánh Hòa lập báo cáo tài chính nhà nước. Ảnh tư liệu minh họa
Chất lượng báo cáo còn chưa đồng đều
Hiện Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã hoàn thành tổng hợp báo cáo tài chính nhà nước (BCTCNN) các năm 2018, 2019, 2020, 2021, 2022. Qua 5 năm thực hiện, nhìn chung, các đơn vị KBNN đã nắm được quy trình tiếp nhận, rà soát và kiểm tra báo cáo cung cấp thông tin tài chính của các cơ quan, đơn vị, tổ chức và quy trình tổng hợp, lập BCTCNN. Các đơn vị cung cấp thông tin tài chính đã ý thức và trách nhiệm hơn trong việc gửi báo cáo cho KBNN. Theo đó, chất lượng BCTCNN tỉnh năm sau cơ bản đã được cải thiện hơn so với các năm trước.
|
Chuẩn bị tổng hợp và lập Báo cáo tài chính nhà nước năm 2023 Hiện nay, các đơn vị KBNN cấp tỉnh đang thực hiện rà soát, tổng hợp và lập BCTCNN cấp tỉnh năm 2023 để gửi KBNN tổng hợp và lập BCTCNN năm 2023. Qua 5 năm thực hiện lập BCTCNN cấp tỉnh cùng với hướng dẫn của KBNN, các đơn vị KBNN cấp tỉnh đã chủ động chuẩn bị các mẫu biểu, hồ sơ trình và thống nhất các nội dung cần thuyết minh trên báo cáo, giúp các đơn vị dự toán cấp I dễ dàng thực hiện, nâng cao chất lượng thông tin tài chính cần đưa vào báo cáo. |
Tuy nhiên, theo báo cáo từ KBNN, qua công tác rà soát, tổng hợp BCTCNN tỉnh để lập BCTCNN toàn quốc cũng như hỗ trợ địa phương rà soát báo cáo cung cấp thông tin tài chính, tổng hợp và lập BCTCNN tỉnh cho thấy, vẫn còn một số tồn tại, vướng mắc ở việc cung cấp thông tin của các đơn vị dự toán cấp I.
Cụ thể, hiện nay, thông tin được trình bày trên báo cáo tài chính (BCTC) của đơn vị dự toán cấp I chưa thực sự thống nhất với các chỉ tiêu của BCTCNN, chưa đáp ứng hiệu quả công tác điều hành, quản lý của cấp có thẩm quyền. Một số thuật ngữ chuyên môn còn mới nên chưa được hiểu và áp dụng thống nhất giữa các đơn vị như các khái niệm về tài sản, nợ phải trả, doanh thu, chi phí, tài sản thuần, đơn vị kiểm soát và đơn vị bị kiểm soát… Do đó, chất lượng thông tin BCTC của đơn vị dự toán cấp I chưa đồng đều và còn những hạn chế nhất định.
Hơn nữa, theo Chuẩn mực Kế toán công Việt Nam số 01 ban hành tại Quyết định số 1676/QĐ-BTC ngày 1/9/2021 của Bộ Tài chính về việc công bố 5 chuẩn mực kế toán công Việt Nam đợt 1, hướng dẫn bộ BCTC hoàn chỉnh gồm các báo cáo: BCTC, báo cáo kết quả hoạt động, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo những thay đổi trong tài sản ròng/vốn chủ sở hữu; báo cáo thuyết minh tài chính và một số thông tin so sánh bổ sung. Tuy nhiên, các văn bản quy phạm pháp luật hiện nay chưa hướng dẫn về việc lập riêng báo cáo về những thay đổi trong tài sản ròng/vốn chủ sở hữu…
Cần thống nhất thông tin đầu vào
Theo các chuyên gia kinh tế, để BCTC của đơn vị dự toán cấp I đạt chất lượng cao, cung cấp được các thông tin tài chính theo yêu cầu quản lý trên cơ sở vận dụng các thông lệ tốt của quốc tế thì các khái niệm, thuật ngữ chuyên môn như: tài sản thuần, doanh thu – chi phí, các khoản chuyển giao… được sử dụng trong BCTC của các đơn vị dự toán cấp I cần được thống nhất về bản chất đối tượng thông tin để trình bày trên BCTC của đơn vị dự toán cấp I phù hợp với BCTCNN.
Đồng thời, để phù hợp với thông lệ quốc tế và Chuẩn mực Kế toán công Việt Nam, đảm bảo đủ báo cáo thành phần của BCTC tại các đơn vị dự toán cấp I nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu quản lý, các chuyên gia kinh tế cho rằng, Bộ Tài chính cần xem xét sớm có hướng dẫn chi tiết về việc lập riêng biểu báo cáo những thay đổi trong tài sản ròng/vốn chủ sở hữu.
Còn về phía KBNN, với vai trò là cơ quan thực hiện tổng hợp, lập BCTCNN, theo từng năm, KBNN đều có công văn gửi các đơn vị KBNN tỉnh, thành phố hướng dẫn lập BCTCNN.
Đối với BCTCNN năm 2023, để cải thiện chất lượng, KBNN đã chỉ đạo các đơn vị KBNN cấp tỉnh tổ chức triển khai lập BCTCNN tỉnh năm 2023 và chỉ đạo các KBNN cấp huyện lập báo cáo tổng hợp thông tin tài chính huyện năm 2023 theo quy định tại nghị định của Chính phủ, thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính và các công văn của KBNN hướng dẫn triển khai lập BCTCNN tỉnh. Đối với KBNN cấp tỉnh được KBNN (Cục Kế toán nhà nước) gửi số liệu thuế do Cục Thuế doanh nghiệp lớn quản lý sẽ thực hiện điều chỉnh các chỉ tiêu tương ứng trên BCTCNN tỉnh năm 2023.
KBNN cấp tỉnh thực hiện rà soát, đánh giá và nghiêm túc rút kinh nghiệm về các vấn đề còn tồn tại trong quá trình lập BCTCNN tỉnh năm 2022 (bao gồm quá trình tổng hợp báo cáo tổng hợp thông tin tài chính huyện).
KBNN cũng yêu cầu các đơn vị KBNN phối hợp chặt chẽ với cơ quan tài chính trên địa bàn để rà soát danh sách các đơn vị cung cấp thông tin tài chính, đảm bảo đầy đủ, đúng đối tượng và gửi đúng thời hạn. Rà soát, hoàn thiện các thông tin trên BCTCNN tỉnh, trong đó, lưu ý rà soát các thông tin về nợ chính quyền địa phương, vốn nhà nước tại các doanh nghiệp, ngân hàng và tổ chức tài chính, tài sản kết cấu hạ tầng do địa phương quản lý đảm bảo đầy đủ, hợp lý.
Các đơn vị KBNN phối hợp, hướng dẫn các đơn vị cung cấp thông tin để khắc phục các hạn chế của báo cáo cung cấp thông tin tài chính gửi KBNN. Trong đó, lưu ý hướng dẫn đơn vị cung cấp thông tin thuyết minh về các chỉ tiêu trên báo cáo có biến động lớn so với năm 2022 theo quy định tại mẫu biểu báo cáo cung cấp thông tin tài chính (mẫu số C01/CCTT, mẫu số C02/CCTT và mẫu số C03/CCTT) ban hành kèm theo Thông tư số 39/2021/TT- BTC (ví dụ: trường hợp tài sản tăng lớn, cần làm rõ nguyên nhân tăng do mua mới, điều chuyển từ đơn vị khác, hay cập nhật giá trị của những tài sản đã đưa vào sử dụng từ những năm trước nhưng chưa được phản ánh vào báo cáo…). Căn cứ thông tin thuyết minh, các đơn vị KBNN phân tích, giải trình trên BCTCNN tỉnh/báo cáo tổng hợp thông tin tài chính huyện.
Đặc biệt, KBNN lưu ý các đơn vị KBNN cấp tỉnh tăng cường tập huấn cho các công chức thực hiện công tác lập BCTCNN tỉnh và báo cáo tổng hợp thông tin tài chính.
Các đơn vị Kho bạc Nhà nước nghiêm túc thực hiện việc lập Báo cáo tài chính nhà nướcTổng hợp và lập Báo cáo tài chính nhà nước (BCTCNN) là một nhiệm vụ hoàn toàn mới đối với hệ thống Kho bạc Nhà nước (KBNN). Để thuận lợi trong triển khai, Bộ Tài chính, KBNN đã ban hành nhiều công văn hướng dẫn về nghiệp vụ này. KBNN các địa phương đang nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Đối với KBNN Hậu Giang, ngay từ bước khởi đầu thực hiện, đơn vị đã ban hành văn bản gửi các đơn vị sử dụng ngân sách (SDNS), đồng thời công bố danh sách các đơn vị thuộc đối tượng phải lập BCTCNN, cũng như danh sách công chức hỗ trợ nghiệp vụ, kỹ thuật. KBNN Hậu Giang đã lưu ý một số nội dung liên quan đến việc gửi báo cáo cung cấp thông tin đối với UBND cấp xã, ban quản lý dự án… Tại KBNN Bà Rịa – Vũng Tàu, để BCTCNN đạt chất lượng tốt hơn qua từng năm, đơn vị đã phân công giao dịch viên phụ trách kiểm soát chi kiêm nhiệm việc tiếp nhận, kiểm tra BCTCNN của đơn vị đang được giao chuyên quản. Theo đó, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng tổng hợp, phân tích và quản trị dữ liệu của công chức KBNN Bà Rịa – Vũng Tàu ngày càng được nâng cao. Tại KBNN Bình Phước, ban lãnh đạo đơn vị đã chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai thực hiện nhiệm vụ lập BCTCNN đối với các đơn vị thuộc KBNN Bình Phước, chỉ đạo Phòng Kế toán nhà nước bám sát tiến độ nâng cấp hệ thống Tổng kế toán nhà nước của KBNN, nghiên cứu những nội dung thay đổi, hướng dẫn KBNN cấp huyện thực hiện. KBNN cho biết, với sự nghiêm túc trong thực hiện tổng hợp và lập BCTCNN cấp tỉnh tại các đơn vị KBNN, đã giúp BCTCNN được nâng cao chất lượng qua từng năm. |
Vân Hà