Xem xét nâng mức xử phạt để đảm bảo tính công bằng, minh bạch trên thị trường chứng khoán (Ảnh minh họa)

Ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trao đổi về những giải pháp nhằm nâng cao năng lực, cải thiện tính công bằng và minh bạch của của thị trường chứng khoán.

Thưa ông, ông đánh giá thế nào về kết quả thực hiện dự án hợp tác giữa Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) về nâng cao năng lực của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam thời gian qua?

Ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

“Dự án Nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam” hợp tác giữa UBCKNN và JICA bắt đầu thực hiện từ tháng 4/2019, kết thúc vào tháng 3/3023. Thời gian triển khai tròn 4 năm. Với tiêu đề của Dự án thì việc nâng cao năng lực về công tác quản lý, tính công bằng và minh bạch trên TTCK là nội dung xuyên suốt trong toàn bộ Dự án. Cho đến nay, 4 cấu phần chính của Dự án đã hoàn thành, bao gồm: cơ sở pháp lý của thị trường; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; tái cấu trúc Sở GDCK; tính thực thi trên TTCK. Theo đánh giá, tổng kết của các chuyên gia cũng như của UBCKNN, đây là một dự án rất tốt, giúp tạo dựng nền tảng cho công tác quản lý, giám sát TTCK Việt Nam. Trong thời gian tới, hai bên sẽ triển khai một dự án tiếp theo tiếp tục nâng cao năng lực quản lý, giám sát trên thị trường.

Như chúng ta đã biết, công tác quản lý, giám sát, đặc biệt là việc đảm bảo tính công bằng và minh bạch trên TTCK là một tiêu chí xuyên suốt trong quá trình xây dựng và phát triển thị trường. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường ngày càng mở rộng, số lượng nhà đầu tư tăng cao, số lượng các công ty, các tổ chức niêm yết cũng tăng cao, quy mô trường ngày càng lớn thì năng lực về quản lý, giám sát thị trường cũng phải được nâng cao cả về chất lượng và số lượng.

Để nâng cao tính minh bạch, công khai của thị trường, định hướng của cơ quan quản lý trong thời gian tới sẽ như thế nào, thưa ông?

Hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính tăng cường quản lý chặt hoạt động trên TTCK nhằm đảm bảo không có những hiện tượng tiêu cực trên thị trường. Việc xử lý các vụ việc tiêu cực trong thời gian qua thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ làm lành mạnh hóa thị trường, mang tính răn đe các trường hợp khác.

Trong thời gian qua, công tác quản lý, giám sát thị trường đã mang tính ổn định, minh bạch, công bằng hơn. Đây là những mục tiêu của cơ quan quản lý trong thời gian tới. Đi kèm theo đó phải có những giải pháp, và giải pháp đầu tiên là sửa đổi quy định pháp lý liên quan đến công tác quản lý, giám sát. Hiện nay, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Tài chính rà soát xem xét sửa đổi Luật Chứng khoán 2019. Mặc dù Luật Chứng khoán 2019 mới được ban hành nhưng trong bối cảnh hiện nay cần thiết phải xem xét những nội dung cần sửa đổi cho phù hợp với điều kiện mới. Hoặc những quy định, văn bản hướng dẫn như nghị định, thông tư cũng sẽ được xúc tiến sửa đổi. Đặc biệt, sắp tới, việc giám sát thị trường sẽ được thực hiện tự động bằng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tăng cường năng lực giám sát của cơ quan quản lý cũng như Sở GDCK. Việc giám sát được thực hiện từ công ty chứng khoán, Sở GDCK đến UBCKNN với nhiều tầng nấc để đảm bảo hoạt động thị trường được công bằng và minh bạch hơn.

Ông có thể chia sẻ thêm những giải pháp để tăng cường tính công bằng, minh bạch trên thị trường, liệu các chế tài xử phạt có tăng lên hay không, thưa ông?

Chế tài xử phạt thực ra đã được tăng lên tại Luật Chứng khoán 2019. Thực tế xử phạt đã có những trường hợp phải nộp hàng tỷ đồng. Nhưng tôi nghĩ rằng cái gốc của vấn đề trước hết phải đảm bảo nâng cao nhận thức cho các nhà đầu tư, với những trường hợp cố tình vi phạm phải xử lý nghiêm, ngoài xử phạt hành chính cần áp dụng thêm xử lý hình sự mới đảm bảo sự nghiêm túc trên thị trường. Sắp tới, chúng tôi sẽ cân nhắc xem xét nâng mức xử phạt trên tinh thần tất cả những trường hợp vi phạm đều phải bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Đây là thông điệp mạnh mẽ của Chính phủ, Bộ Tài chính, của cơ quan quản lý trong việc đảm bảo tính công bằng, minh bạch trên TTCK, từ đó mới tạo dựng niềm tin của các nhà tư trong và ngoài nước khi tham gia thị trường trong thời gian tới.

Trong năm 2023, liệu sẽ có thêm các sản phẩm dịch vụ gì mới hoặc có tăng thêm nguồn cung hàng hóa trên thị trường không, thưa ông?

Trên cơ sở khuôn khổ pháp lý hiện nay, trong thời gian tới, chúng tôi đã có chỉ đạo các Sở GDCK nghiên cứu thêm những sản phẩm. Đặc biệt, các sản phẩm liên quan đến chỉ số chắc chắn sẽ được xem xét để nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Về vấn đề tăng thêm nguồn cung hàng hóa, trước hết, quan điểm của cơ quan quản lý là phải coi trọng chất lượng hàng hóa, chất lượng hàng hóa là quan trọng nhất, khi hàng hóa tham gia vào thị trường phải đảm bảo tính chất lượng. Điều đó thể hiện ở nhiều khía cạnh: chất lượng về tình hình tài chính, về vấn đề quản lý, quản trị. Thứ hai, doanh nghiệp phải công bố thông tin một cách đầy đủ. Đây là hai vấn đề doanh nghiệp cần phải tăng cường trong thời gian tới để đảm bảo có hàng hóa tốt cho thị trường. Cái gốc của thị trường là doanh nghiệp, là chất lượng hàng hóa. Nếu hàng hóa có chất lượng tốt thì thị trường chắc chắn phát triển một cách bền vững.

Thời gian qua, Bộ Tài chính, UBCKNN đã có rất nhiều nỗ lực để cải tiến về giao dịch của TTCK. Tuy nhiên, vẫn có nhiều ý kiến cho rằng cần nâng cao hơn nữa sự thay đổi, cải tiến về vấn đề này. Ông nhận định như thế nào về vấn đề này?

Trong quá trình quản lý vận hành TTCK trong 23 năm qua, chúng tôi luôn có tư tưởng phải đi từng bước, có lộ trình phù hợp và đảm bảo cái gốc của vấn đề là thị trường không được phép có những xáo động lớn và đảm bảo tính an toàn, bền vững. Đó là mục tiêu của cơ quan quản lý. Do đó, chúng tôi đã từng bước thực hiện.

Đầu tiên là hoàn thiện về pháp lý, sau đó hoàn thiện về công nghệ, về hệ thống cơ sở hạ tầng, hoàn thiện các công ty chứng khoán, đồng thời hoàn thiện cả về nhận thức của các nhà đầu tư tham gia thị trường để đảm bảo thị trường luôn có tính liên tục và không có sự xáo trộn lớn. Tất nhiên, yêu cầu của thị trường sẽ rất nhiều, nhưng cơ quan quản lý sẽ cân nhắc để có những bước đi cũng như có kế hoạch, lộ trình phù hợp theo từng giai đoạn.

Xin cảm ơn ông!

Trích nguồn

Hoài Anh (thực hiện)